Сцежка дадому [Кастусь Цвірка] (fb2) читать постранично, страница - 3
[Настройки текста] [Cбросить фильтры]
Дажываюць свой век
жанчыны нялёгкае долі,
Даручыўшы работу сваю
трактарам ды камбайнам у полі.
Самі ж на градках капаюцца
ці — да пенсіі сціплай даробак —
Падмятаюць вуліцы ў горадзе,
выстойваюць у гардэробах.
Убачыш іх — пакланіся,
з павагаю распытай
пра вялікі іх шлях за плячыма,
што супадаў са шляхам цэлага краю
Яны —
гісторыя наша жывая.
Зграбаем сена.
Па купінах бегаюць граблі,
Збіраюць — у копы, у копы —
Чэрвень чмяліны між грабамі.
Вал зялёнага сушава
Качаем па галіне колкай
(Эх, лезуць за шыю сяніны,
Шчыкочуць пад ліпкай саколкай!).
Між частай асочкі-кусачкі
Мільгаюць дзятлавіны галоўкі,
Бліскае сподам ліста падбел,
Маркоўнік выпнуўся ломкі.
I ўсё гэта — граблямі, граблямі —
У пераборы
(Ну ж і дзякаваць будзе зімою —
за лета падараванае —
Падласка ў аборы!).
Што? Сонца за гай завярнула?
Не, хай пачакаюць смажэнікі ў печы!
Даграбём!
Чым на дажджах мокнуць сену,
Лепш яшчэ памакрэюць хай плечы!
Я ўжо знайсці іх і не марыў:
За дзень бадзяння па гаях
З дзесятак бабак і свінарак
У кошык свой і ўкінуў я.
I вось пад елачкамі — не руш:
Яны, рыжманыя кружкі!
I тут і там — вачам не веру —
Па травяным лужку — рыжкі!
На крохкіх ножках-карацельках
Няйначай, зверанят сям'я —
У зелянавых жылках ценькіх
Застылі ў страху між куп'я.
Я не спяшаў іх рэзаць, рыжых,
Хадзіў ля іх, паўз той лужок.
А калі браў, падоўгу слізгаў
У пальцах, як жывы, рыжок.
Я зноў пра вас спяваю, васількі —
Як хораша сінееце вы ў жыце!
Над вамі спраку веку жаўрукі
Высока заліваюцца ў блакіце.
З блакітам, з неба яснай сінявой
Я вашы параўноўваю пялёсткі.
Параздавалі шчодра колер свой
Вы дзетвары белагаловай вёскі.
На тое ж, што ад вашай сінявы
Пазбавіліся б сейбіты ахвоча,
Бо як-ніяк, а пустазелле вы,—
Чамусьці зноў заплюшчваю я вочы.
Годны лес! Над табой, разгайданым,
За стагоддзем стагоддзе пяе.
Разбіваліся ўшчэнт ураганы
Аб зялёныя грудзі твае.
Непахісна, як волат замглёны,
Ты стаіш: у зямлі — карані.
У ліхія гады ад палону
Край увесь ты сабой бараніў.
Еду дзень, а паўз шлях зноў, узнёслыя,
Сосны, сосны — камель пры камлі.
Вечна ж грайце пад хмаркамі, сосны,—
Варта верная роднай зямлі!
Туманам зацягнула дні —
Зноў свету не відаць.
У парнай белай цішыні,
Застыўшы, ліпы спяць.
Год новы побач, за сцяной,
I на табе — туман:
Зноў над прымоўклаю зямлёй
Варожыць, як шаман.
Шляхі і сцежкі — мокры глей,
Раскіслі — не вылазь.
Ледзь ступіш — чэпіцца, як клей,
Да чаравіка гразь.
I сніцца, сніцца ўсім адно:
Ідзе-гудзе сама,
Шлейф белы кінуўшы ў акно,
Завейная зіма.