Ралля суровая [Нiна Мацяш] (fb2) читать постранично, страница - 3

[Настройки текста] [Cбросить фильтры]

БАЛАДА МАРЫ

Дзівосным пер'ем грае цёплы птах, —

Ажно шчыміць і замірае сэрца

Ва ўзбуджана-шчаслівай паняверцы

Раскошу гэту бачыць блізка так.

І рукі узлятаюць да яе,

І пальцы чуюць трапятлівасць цела

Але,

зіхоткая,

амаль нясмела

Ірвецца птушка прэч

і растае...

Асірацела гойдаецца трон —

Вечназялёны куст, што цуд той гушка

Была такой вясёлкаваю птушка —

Скуль на далоні чорнае пяро?

БАЛАДА ПАМЯЦІ

Цвіла пяшчотным лёнам неба сінь.

Жаданая, чаканая, уладная,

Ішла —

не ў госці йшла, а назусім

Да чалавека

Радасць Безаглядная.

Ёй бачылася ўжо, як шумна ў дом

Увойдзе гаспадыняй раным-раненька.

...Сурова заступіў дарогу дот,

Аброслы мёртвым зеллем і крываўнікам.

ЧЭРВЕНЬСКАЯ БАЛАДА 1941 ГОДА ДНЯ 25-га

Сівелі азёры з бяды і адчаю,

Чарнелі ад гора крывавага дня.

Крычала ў бяспамяцці, білася чайка:

У небе гарэла яе чаяня...

Пра што ён думаў у баі няроўным?

Душыла хіжа свастыка зямлю,

Расхлістаную, да пакуты родную...

Пра што ён думаў у баі няроўным?

Фашысцкія знішчальнікі, як восы,

Па двое наляталі на яго.

О неба, неба, стань ты смертаносным

Для подлага захопніка твайго!

І помстай адзываліся нябёсы

За руйнаваны беларускі дом —

Палалі танкі на шашы між сосен,

З-пад ног чужынца вырываўся дол.

Даруй, матуля! Некалі было

Цябе згадаць бязвусаму салдату:

Радзіму б засланіць сваім крылом!..

Падлічваць Перамога будзе страты...

Сівелі азёры з бяды і адчаю,

Чарнелі ад гора крывавага дня...

...Віецца з журбой непазбыўнаю чайка:

У небе згарэла яе чаяня...

ЗВЫЧАЙНАСЦЬ ПАД МІРНЫМ НЕБАМ

Гарэзяць на падворку дзеці.

Курыць туманам нізкім пожня.

Усё звычайна ў гэтым свеце:

І першы ўсхліп, і ўздых апошні —

Як дым над комінам вясковым,

Як тонкі месяца акрайчык.

Спакон вякоў было такое:

Смяюцца людзі, людзі плачуць.

Ступае на каціных лапках

Ноч зорна-жнівеньскае масці.

Чаму ж ад кволай думкі зябка—

Што згэтуль знічкай мне прапасці?

Усё звычайна ў гэтым свеце,

І першы ўсхліп, і ўздых апошні—

Былі каб толькі вечна дзеці,

І дым над комінам, і пожня!

Ды як набыць бясстрашной сілы

Без горычы, без наракання

Сысці ў нябыт, а што любіла —

Пакіыуць тут усё дазвання,

Калі й надзеінка не свеціць,

Што ўпэўніцца зноў будзе можна:

Усё звычайна ў гэтым свеце—

І першы ўсхліп, і ўздых апошні?..

КРЫНІЦА У АРЭШНІКУ

Ты з якога стагоддзя прабіўся, струмень?

Так утульна з табой у гушчэзным арэшніку.

Што аддаў ты зямлі, каб прыдбаць узамен

Гэту сілу і гэту крышталёвасць

бязгрэшную?

Што ты хочаш паведаць, такі гаваркі,

Моршчыш лоб, нібы сілішся ўспомніць

штось важнае,

Што?

...Раптоўна нямею, уражаная:

Крутануў вір каменне. Лёгка.

Быццам вякі.

ШЫПШЫНА

Гляджу на куст шыпшынавы з тугою:

Не ўбераглі яе калючкі цвету.

Дзеля чаго ж яны тады на голлі?

Маўчыць маё дасведчанае лета.

Ажно да ўзлесся з сонечнай палянай

Усеўладарна падступіла жыта.

Нямала і ў мяне галін зламана

Чужым і ўласным хапатлівым бытам...

Спакой — не здзьмуць апоўдню

й парушыны

З ліста, ён і не сіліцца дарэмна.

Я знаю: быць шыпшынаю шыпшыне,

Пакуль зямлі трымаецца карэннем.

І ўсё ж на куст гляджу, гляджу